چيٽ باڪس
تون مون کي
سڀني موسمن ۾ وڻندو آهين!
(نوجوان شاعر قدير انصاريءَ سان چيٽ)
نياز نديم
قدير انصاري هڪ منفرد نوجوان شاعر آهي ۽ ڪيترن ئي حوالن کان پنهنجي همعصرن ۾ هڪ نمايان مقام رکي ٿو. جڏهن قدير اڃا نوجوان نه هو، ان وقت به سندس شاعري جوان هئي ۽ ڪيئي جوانيون سندس شاعريءَ تي چريائپ جو اظهار ڪري چڪون هيون. سندس شاعريءَ ۾ اها خوبي اڃا تائين نه صرف برقرار آهي، پر ڏينهون ڏينهن ان تي وڌيڪ نکار ايندو پيو وڃي.
قدير جي ڪئين معصوم خواهش ۽ خوابن مان سندس شاعريءَ جو هڪ مجموعو ڇپجڻ جي خواهش ۽ خواب به هڪ آهي، پر خبر ناهي ڪڏهن ۽ ڪيئن هن پنهنجي شاعريءَ جي ڪتاب کي مون سان مشروط ڪري ڇڏيو. گذريل ڪيترن ئي سالن کان هو ان ڳالهه تي بضد آهي ته سندس شاعريءَ ۽ شخصيت تي ڪجهه لکندس، جيڪو هي پنهنجي صوابديدي اختيارن تحت جيئن چاهيندو، تيئن ڪتاب ۾ استعمال ڪندو. خبر ناهي ڇو، هڪ طرف قدير جو اهو ضد وڌندو ويو ته ٻئي طرف وري منهنجو پنهنجي لکڻ تان اعتماد به کڄندو ويو. هر ڀيري سندس ڪو نئون غزل يا نظم ٻڌڻ کان پوءِ مون کي لڳو ته مان جيڪو پنهنجي شاعراڻي يا ادبي سڃاڻپ وڃائيندو پيو وڃان. اهو قدير جهڙي هڪ سهڻي شاعر جي ڪتاب لاءِ ڪهڙي سٺائي لکي سگهان ٿو! صرف هڪ شاعر جو بهترين دوست هجڻ ئي ته ڪنهن کي ان قابل نٿو بڻائي سگهي جو شاعريءَ جي ڪتاب جو مهاڳ يا پڇاڙي لکي. الائي ڇو، مون کي اهو لڳو ته جيئن مان قدير کي ذاتي زندگيءَ ۾ هڪ بهاني باز شخص سمجهندو آهيان، ايئن ئي مون کي سندس ضد به ڪتاب نه ڇپرائڻ جو هڪ بهانو ئي لڳو.
نيٺ هڪ ڏينهن مون به هڪ بهانو ڳولي ورتو. قدير کي چيم ته مون کي پنهنجي ڪجهه شاعري يا ڪتاب جو مسودو حوالي طور استعمال ڪرڻ لاءِ موڪلي ۽ ان سان گڏ پنهنجي بايو ڊيٽا (سي وي) به موڪلي ته جيئن مان ڪجهه سالن ۽ تاريخن جي بنياد تي گذريل 18 سالن جي يادن جون وکريل ڪڙيون ملائي سگهان. مون کي يقين هو ته قدير نه شاعري موڪليندو، نه سي وي- منهنجو شڪ صحيح ثابت ٿيو. هڪ ڏينهن ”ياهو ميسينجر“ تي چيٽنگ ڪندي، مون کانئس شاعري ۽ سي وي جو پڇيو. جواب ۾ هن شاعريءَ لاءِ هڪ انٽرنيٽ لنڪ ٻڌائي ۽ سي وي بدران چيٽنگ تي ئي منهنجون يادون تازيون ڪرائڻ لڳو.
اها اڻ رٿيل گفتگو ڪندي، خبر ناهي ڪيئن مون کي اهو خيال آيو ته هن گفتگوءَ کي هڪ انوکي انٽرويو طور استعمال ڪري سگهجي ٿو. اها ڳالهه مون قدير کي چيٽ پوري ٿيڻ بعد ٻڌائي، جنهن تي هن پهرين احتجاج ڪيو، پر بعد ۾ اسحاق سميجي، ممتاز بخاري ۽ ڪجهه ٻين دوستن جي زور ڀرڻ تي هن ان ڳالهه جي اجازت ڏئي ڇڏي ته هن گفتگوءَ کي ڀلي ’سارنگا‘ ۾ شايع ڪيو وڃي. هن گفتگو جي باري ۾ ڪنهن ادبي انٽرويو جي دعويٰ بلڪل ناهي، پر هن کي ٻن دوستن جي وچ ۾ ذاتي نوعيت جي غير رسمي ڪچهري سمجهڻ وڌيڪ بهتر رهندو، جنهن جو مقصد قدير يا پنهنجو ذاتي يا ادبي قد وڌائڻ يا گهٽائڻ هرگز ناهي ۽ نه ئي قدير جي دل آزاري ڪرڻ. منهنجي نيت بلڪل صاف آهي.
رهيو سوال قدير جي ڪتاب بابت ڪجهه لکڻ جو، ته ان کي مان قدير ۽ پنهنجي وچ ۾ اڃا به هڪ Outstanding مسئلي طور موخر ڪريان ٿو.
**
قدير: هاءِ پيارا، ڪيئن آهين؟
نياز: هيلو، مان ٺيڪ، تون ٻڌاءِ.
قدير: فرسٽ ڪلاس، ٽاپ گيئر ۾.
نياز: ٽاپ گيئر ۾ آهين، پوءِ به شاعري ۽ سي وي نه موڪليئي؟
قدير: مون چيو ته نوڪريءَ ۾ ٽاپ گيئر ۾ آهيان، شاعريءَ ۾ نه. نوڪريءَ کانسواءِ سڀني معاملن ۾ اهو ئي قدير آهيان، جنهن کي تون چڱيءَ طرح سڃاڻين.
نياز: ها ها، مان ان قدير کي به سڃاڻان، پر مون کي شاعري ۽ سي وي موڪل، مان تنهنجي باري ۾ لکڻ لاءِ هاڻ بلڪل تيار آهيان. اڄڪلهه مان پاڻ به لکڻ لاءِ فارم ۾ آهيان. تازو ئي ڊان اخبار لاءِ نصير مرزا جي ڪتاب جو رِويو لکي پورو ڪيو اٿم ۽ اڄوڪي ”ڪاوش“ اخبار ۾ فراز تي (احمد فراز جي تدفين کان پوءِ) ڪالم به ڇپيو آهي.
قدير: گريٽ، پر تون خوشنصيب آهين، جو مون جهڙي ماڻهوءَ تي به لکڻ جو موقعو ملئي ٿو.
نياز: ها ها خبر اٿم، پر سي وي ۽ شاعري موڪليندين ته لکندس نه تنهنجي باري ۾.
قدير: سي وي کي ڇا ڪندين، مان توکي گهربل معلومات ٻڌايان ٿو. پيارا، مان 1971ع جي سياري ۾ يعني 14 ڊسمبر تي ڳاڙهي موري (خيرپور) ۾ ڄائس. عمر ۾ بنگلاديش کان ٻه ڏينهن وڏو آهيان. نوي واري ڏهاڪي جي شروع ۾ لکڻ شروع ڪيم، انهن ئي ڏينهن ۾ منهنجي شاعري رسالن ۾ به ڇپجڻ لڳي.
نياز: اوڪي، هيءَ سٺي معلومات آهي، پر اها سڀ مون کي اي ميل تي موڪل.
قدير: اسان جي دوستي 1990ع جي سرءَ ڌاري ٿي. سرءُ منهنجي پسنديده موسم آهي. مون کي پنهنجا سڀ پيارا سرءُ ۾ ئي مليا آهن. بهار مون کان پيارا کسيندو رهيو آهي. مون کي سياري ۾ ڪافي ۽ اونهاري ۾ آئس- ٽي وڻندي آهي، پر تون مونکي سڀني موسمن ۾ وڻندو آهين، يعني ٻارنهن مهينن دوران، هفتي جا ست ئي ڏينهن ۽ ڏينهن ڇا چوويهه ڪلاڪ. مون توسان گڏ تمام سٺو وقت گذاريو آهي، مون کي پاڻ کان سواءِ گهڻا رومانوي مرد ۽ گهٽ رومانوي عورتون نه وڻنديون آهن.
نياز: چڱو ڀلا گفتگو جاري رک، مان ان کي سنڀالي رکندس ۽ استعمال به ڪندس.
قدير: مون کي پهريون گهاءُ اٺن سالن جي عمر ۾ لڳو، آخري اطلاعن موجب هوءَ هن وقت چئن ٻارن جي ماءُ آهي، پر يقين ڪر اُها منهنجي گهر واري ناهي، اُها ڪا ٻي هئي.
نياز: ڀلا هن وقت تائين ڪُل گهڻا گهاءَ لڳا اٿئي؟
قدير: (اڃا پهرين ڳالهه جاري رکندي) مون کي ان وقت پيار ٿيو، جڏهن مون کي اها خبر به نه هئي ته پيار ڇا ٿيندو آ.
نياز: پر مون اهو پڇيو ته هن وقت تائين ڪُل گهڻا عشق ڪيا اٿئي؟
قدير: هڪ ڳاڙهي موريءَ ۾، ٻيو سکر ۾، ٽيون گهوٽڪيءَ ۾، چوٿون، پنجون، ڇهون ۽ ستون سڀ خيرپور ۾ ۽ اهو سلسلو اڃا جاري آ...
نياز: موجوده عشق ڪٿي اٿئي؟
قدير: خيرپور ۾. اوها پنجويهه سالن جي،گهنڊيدار وارن، اڇي رنگ ۽ معصوم آواز واري آهي.
نياز: انهن سڀني ۾ ڪهڙي خوبي يڪسان آهي؟
قدير: مان.
نياز: ها اهو ته ظاهر آ، پر انهن منجهه ڪهڙي خوبي ڪامن هئي، جنهن توکي ڇڪيو؟
قدير: چريائپ، ’ٽيڙها دماغ.‘
نياز: تنهنجي ڪهڙي ڳالهه توکي بار بار ڌڪ کائڻ تي مجبور ٿي ڪري؟
قدير: منهنجي چريائپ.
نياز: ڇا تون سٺو شاعر آهين؟
قدير: منهنجا معشوق ته ائين سمجهن ٿا ۽ ياد رک، تون خود به منهنجو معشوق آهين.
نياز: پر تو ڪجهه منٽ اڳ بيان ڪيل لسٽ ۾ ته اهو ذڪر نه ڪيو.
قدير: اهو نه سمجهه ته مون توکي دير سان ياد ڪيو. اڃا ڳڻپ جاري آهي ۽ انهن ۾ تازو ترين اضافو ڪراچيءَ جي هڪ 29 سالن جي عورت آهي.
نياز: چڱو ڀلا اهو ٻڌاءِ ته ان لسٽ ۾ ڪُل مرد گهڻا آهن؟
قدير: نه، مان هم جنس پرست ناهيان، تون يونيڪ آهين. توکان اڳ ۾ ۽ توکان پوءِ ڪوئي ناهي.
نياز: مون کي ان لسٽ ۾ ڪهڙيءَ خوبيءَ سبب شامل ٿو ڪرين؟
قدير: تنهنجي چريائپ. تنهنجي مون سان اٽيچمينٽ. مان مشڪل سان ئي ڪنهن سان اٽيچ ٿيندو آهيان.
نياز: تنهنجي زندگيءَ ۾ Turning Points ڪهڙا آهن؟
قدير: عمر جي اٺين سال جي اها شام جڏهن مون کي پنهنجي پهرئين گهاءَ جو پتو پيو. اهو صبح جڏهن منهنجي والدين سامهون واري گهر ۾ رهندڙ ڇوڪريءَ جي پويان وڃڻ کان روڪيو. جڏهن مون پهريون دفعو ’راجا گِڌ‘ (بانو قدسيه جو ناول) پڙهيو ۽ جڏهن به ڪو سهڻو چهرو ڏسندو آهيان.
نياز: تنهنجي ڪيريئر جي ٽرننگ پوائنٽ؟
قدير: ڪيريئر جو هڪ اهم فيصلو جيڪو مان وري ڪڏهن دهرائڻ نه ٿو چاهيان.
قدير: چڱو هاڻي مان هلان ٿو. صبح جو سوير نوڪريءَ تي وڃڻو اٿم، تنهنجي پٽ کي پيار، ڀاڀيءَ کي سلام ۽ توکي ڀاڪر.
نياز: اڙي ترس، نه وڃ.
قدير: ڇو؟
نياز: انگريزيءَ ۾ ماسٽرس ڪڏهن ڪيئي؟
قدير: 1996ع ۾.
نياز: تو سازدا واري نوڪري ڪڏهن ۽ ڪهڙي عهدي تي ڪئي هئي؟
قدير: 2 ڊسمبر 1990ع، جڏهن مان 18 سالن جو هوس ته مون ميرپورخاص ۾ اسٽينو ٽائپسٽ جي نوڪريءَ سان عملي زندگيءَ جي شروعات ڪئي. مارچ 1993ع ۾ منهنجي ناري تعلقي جي ننڍڙي ڳوٺ چونڊڪي ۾ بدلي ٿي. ان بعد انگريزي ادب ۾ ايم اي ڪيم، بعد ۾ ڪيترائي چٽا ڀيٽيءَ جا امتحان ڏنم ۽ ڪاميابيون ماڻيم.
نياز: چڱو هاڻ اهو ٻڌاءِ ته شاعري ڪڏهن موڪليندين؟
قدير: شاعري سنڌي ادبي سنگت سکر سٽيءَ جي ويب سائيٽ تي پوسٽ ڪرڻ وارو آهيان، اتان کڻي وٺجان، توکي ويب سائيٽ جي ايڊريس ايس ايم ايس ڪندس.
نياز: ٺيڪ آ.
قدير: پوءِ مون کي اجازت؟
نياز: نه، ترس.
قدير: ڏاڍي ننڊ ٿي اچي.
نياز: توکي خبر آ، اڄ تو پاڻ سان ڇا ڪيو آهي؟
قدير: ڇا؟ مون پاڻ سان ڇا ڪري ڇڏيو، ٻڌاءِ؟
نياز: مان جيڪو تنهنجو پروفائيل لکندس، ان ۾ ڏسجان.
قدير: ڪو اشارو ڏيندين، ته ڇا ڪرڻ وارو آهين؟
نياز: اشارو اهو آهي ته يا ته مان اڄوڪي سموري چيٽ جيئن جو تيئن استعمال ڪندس يا وري جيڪو ڪجهه لکندس، ان جو بنياد اڄوڪي گفتگو هوندي.
قدير:... (گار)
نياز: مان... (گار) به نه مٽائيندس.
قدير: اڙي بابا، توبهه ڪيم.
نياز: ٿي سگهي ٿو، ان جي پڄاڻي توبهه تي ٿئي.
قدير: تون وڏو حرامي آهين.
نياز: ٿي سگهي ٿو، اهو ئي آخري جملو هجي.
قدير: تون ڪجهه به ڪري سگهين ٿو.
نياز: مان هي انٽرويو ايندڙ سارنگا لاءِ ٿو موڪليان.
( Qadeer Ansari has signed out)
تون مون کي
سڀني موسمن ۾ وڻندو آهين!
(نوجوان شاعر قدير انصاريءَ سان چيٽ)
نياز نديم
قدير انصاري هڪ منفرد نوجوان شاعر آهي ۽ ڪيترن ئي حوالن کان پنهنجي همعصرن ۾ هڪ نمايان مقام رکي ٿو. جڏهن قدير اڃا نوجوان نه هو، ان وقت به سندس شاعري جوان هئي ۽ ڪيئي جوانيون سندس شاعريءَ تي چريائپ جو اظهار ڪري چڪون هيون. سندس شاعريءَ ۾ اها خوبي اڃا تائين نه صرف برقرار آهي، پر ڏينهون ڏينهن ان تي وڌيڪ نکار ايندو پيو وڃي.
قدير جي ڪئين معصوم خواهش ۽ خوابن مان سندس شاعريءَ جو هڪ مجموعو ڇپجڻ جي خواهش ۽ خواب به هڪ آهي، پر خبر ناهي ڪڏهن ۽ ڪيئن هن پنهنجي شاعريءَ جي ڪتاب کي مون سان مشروط ڪري ڇڏيو. گذريل ڪيترن ئي سالن کان هو ان ڳالهه تي بضد آهي ته سندس شاعريءَ ۽ شخصيت تي ڪجهه لکندس، جيڪو هي پنهنجي صوابديدي اختيارن تحت جيئن چاهيندو، تيئن ڪتاب ۾ استعمال ڪندو. خبر ناهي ڇو، هڪ طرف قدير جو اهو ضد وڌندو ويو ته ٻئي طرف وري منهنجو پنهنجي لکڻ تان اعتماد به کڄندو ويو. هر ڀيري سندس ڪو نئون غزل يا نظم ٻڌڻ کان پوءِ مون کي لڳو ته مان جيڪو پنهنجي شاعراڻي يا ادبي سڃاڻپ وڃائيندو پيو وڃان. اهو قدير جهڙي هڪ سهڻي شاعر جي ڪتاب لاءِ ڪهڙي سٺائي لکي سگهان ٿو! صرف هڪ شاعر جو بهترين دوست هجڻ ئي ته ڪنهن کي ان قابل نٿو بڻائي سگهي جو شاعريءَ جي ڪتاب جو مهاڳ يا پڇاڙي لکي. الائي ڇو، مون کي اهو لڳو ته جيئن مان قدير کي ذاتي زندگيءَ ۾ هڪ بهاني باز شخص سمجهندو آهيان، ايئن ئي مون کي سندس ضد به ڪتاب نه ڇپرائڻ جو هڪ بهانو ئي لڳو.
نيٺ هڪ ڏينهن مون به هڪ بهانو ڳولي ورتو. قدير کي چيم ته مون کي پنهنجي ڪجهه شاعري يا ڪتاب جو مسودو حوالي طور استعمال ڪرڻ لاءِ موڪلي ۽ ان سان گڏ پنهنجي بايو ڊيٽا (سي وي) به موڪلي ته جيئن مان ڪجهه سالن ۽ تاريخن جي بنياد تي گذريل 18 سالن جي يادن جون وکريل ڪڙيون ملائي سگهان. مون کي يقين هو ته قدير نه شاعري موڪليندو، نه سي وي- منهنجو شڪ صحيح ثابت ٿيو. هڪ ڏينهن ”ياهو ميسينجر“ تي چيٽنگ ڪندي، مون کانئس شاعري ۽ سي وي جو پڇيو. جواب ۾ هن شاعريءَ لاءِ هڪ انٽرنيٽ لنڪ ٻڌائي ۽ سي وي بدران چيٽنگ تي ئي منهنجون يادون تازيون ڪرائڻ لڳو.
اها اڻ رٿيل گفتگو ڪندي، خبر ناهي ڪيئن مون کي اهو خيال آيو ته هن گفتگوءَ کي هڪ انوکي انٽرويو طور استعمال ڪري سگهجي ٿو. اها ڳالهه مون قدير کي چيٽ پوري ٿيڻ بعد ٻڌائي، جنهن تي هن پهرين احتجاج ڪيو، پر بعد ۾ اسحاق سميجي، ممتاز بخاري ۽ ڪجهه ٻين دوستن جي زور ڀرڻ تي هن ان ڳالهه جي اجازت ڏئي ڇڏي ته هن گفتگوءَ کي ڀلي ’سارنگا‘ ۾ شايع ڪيو وڃي. هن گفتگو جي باري ۾ ڪنهن ادبي انٽرويو جي دعويٰ بلڪل ناهي، پر هن کي ٻن دوستن جي وچ ۾ ذاتي نوعيت جي غير رسمي ڪچهري سمجهڻ وڌيڪ بهتر رهندو، جنهن جو مقصد قدير يا پنهنجو ذاتي يا ادبي قد وڌائڻ يا گهٽائڻ هرگز ناهي ۽ نه ئي قدير جي دل آزاري ڪرڻ. منهنجي نيت بلڪل صاف آهي.
رهيو سوال قدير جي ڪتاب بابت ڪجهه لکڻ جو، ته ان کي مان قدير ۽ پنهنجي وچ ۾ اڃا به هڪ Outstanding مسئلي طور موخر ڪريان ٿو.
**
قدير: هاءِ پيارا، ڪيئن آهين؟
نياز: هيلو، مان ٺيڪ، تون ٻڌاءِ.
قدير: فرسٽ ڪلاس، ٽاپ گيئر ۾.
نياز: ٽاپ گيئر ۾ آهين، پوءِ به شاعري ۽ سي وي نه موڪليئي؟
قدير: مون چيو ته نوڪريءَ ۾ ٽاپ گيئر ۾ آهيان، شاعريءَ ۾ نه. نوڪريءَ کانسواءِ سڀني معاملن ۾ اهو ئي قدير آهيان، جنهن کي تون چڱيءَ طرح سڃاڻين.
نياز: ها ها، مان ان قدير کي به سڃاڻان، پر مون کي شاعري ۽ سي وي موڪل، مان تنهنجي باري ۾ لکڻ لاءِ هاڻ بلڪل تيار آهيان. اڄڪلهه مان پاڻ به لکڻ لاءِ فارم ۾ آهيان. تازو ئي ڊان اخبار لاءِ نصير مرزا جي ڪتاب جو رِويو لکي پورو ڪيو اٿم ۽ اڄوڪي ”ڪاوش“ اخبار ۾ فراز تي (احمد فراز جي تدفين کان پوءِ) ڪالم به ڇپيو آهي.
قدير: گريٽ، پر تون خوشنصيب آهين، جو مون جهڙي ماڻهوءَ تي به لکڻ جو موقعو ملئي ٿو.
نياز: ها ها خبر اٿم، پر سي وي ۽ شاعري موڪليندين ته لکندس نه تنهنجي باري ۾.
قدير: سي وي کي ڇا ڪندين، مان توکي گهربل معلومات ٻڌايان ٿو. پيارا، مان 1971ع جي سياري ۾ يعني 14 ڊسمبر تي ڳاڙهي موري (خيرپور) ۾ ڄائس. عمر ۾ بنگلاديش کان ٻه ڏينهن وڏو آهيان. نوي واري ڏهاڪي جي شروع ۾ لکڻ شروع ڪيم، انهن ئي ڏينهن ۾ منهنجي شاعري رسالن ۾ به ڇپجڻ لڳي.
نياز: اوڪي، هيءَ سٺي معلومات آهي، پر اها سڀ مون کي اي ميل تي موڪل.
قدير: اسان جي دوستي 1990ع جي سرءَ ڌاري ٿي. سرءُ منهنجي پسنديده موسم آهي. مون کي پنهنجا سڀ پيارا سرءُ ۾ ئي مليا آهن. بهار مون کان پيارا کسيندو رهيو آهي. مون کي سياري ۾ ڪافي ۽ اونهاري ۾ آئس- ٽي وڻندي آهي، پر تون مونکي سڀني موسمن ۾ وڻندو آهين، يعني ٻارنهن مهينن دوران، هفتي جا ست ئي ڏينهن ۽ ڏينهن ڇا چوويهه ڪلاڪ. مون توسان گڏ تمام سٺو وقت گذاريو آهي، مون کي پاڻ کان سواءِ گهڻا رومانوي مرد ۽ گهٽ رومانوي عورتون نه وڻنديون آهن.
نياز: چڱو ڀلا گفتگو جاري رک، مان ان کي سنڀالي رکندس ۽ استعمال به ڪندس.
قدير: مون کي پهريون گهاءُ اٺن سالن جي عمر ۾ لڳو، آخري اطلاعن موجب هوءَ هن وقت چئن ٻارن جي ماءُ آهي، پر يقين ڪر اُها منهنجي گهر واري ناهي، اُها ڪا ٻي هئي.
نياز: ڀلا هن وقت تائين ڪُل گهڻا گهاءَ لڳا اٿئي؟
قدير: (اڃا پهرين ڳالهه جاري رکندي) مون کي ان وقت پيار ٿيو، جڏهن مون کي اها خبر به نه هئي ته پيار ڇا ٿيندو آ.
نياز: پر مون اهو پڇيو ته هن وقت تائين ڪُل گهڻا عشق ڪيا اٿئي؟
قدير: هڪ ڳاڙهي موريءَ ۾، ٻيو سکر ۾، ٽيون گهوٽڪيءَ ۾، چوٿون، پنجون، ڇهون ۽ ستون سڀ خيرپور ۾ ۽ اهو سلسلو اڃا جاري آ...
نياز: موجوده عشق ڪٿي اٿئي؟
قدير: خيرپور ۾. اوها پنجويهه سالن جي،گهنڊيدار وارن، اڇي رنگ ۽ معصوم آواز واري آهي.
نياز: انهن سڀني ۾ ڪهڙي خوبي يڪسان آهي؟
قدير: مان.
نياز: ها اهو ته ظاهر آ، پر انهن منجهه ڪهڙي خوبي ڪامن هئي، جنهن توکي ڇڪيو؟
قدير: چريائپ، ’ٽيڙها دماغ.‘
نياز: تنهنجي ڪهڙي ڳالهه توکي بار بار ڌڪ کائڻ تي مجبور ٿي ڪري؟
قدير: منهنجي چريائپ.
نياز: ڇا تون سٺو شاعر آهين؟
قدير: منهنجا معشوق ته ائين سمجهن ٿا ۽ ياد رک، تون خود به منهنجو معشوق آهين.
نياز: پر تو ڪجهه منٽ اڳ بيان ڪيل لسٽ ۾ ته اهو ذڪر نه ڪيو.
قدير: اهو نه سمجهه ته مون توکي دير سان ياد ڪيو. اڃا ڳڻپ جاري آهي ۽ انهن ۾ تازو ترين اضافو ڪراچيءَ جي هڪ 29 سالن جي عورت آهي.
نياز: چڱو ڀلا اهو ٻڌاءِ ته ان لسٽ ۾ ڪُل مرد گهڻا آهن؟
قدير: نه، مان هم جنس پرست ناهيان، تون يونيڪ آهين. توکان اڳ ۾ ۽ توکان پوءِ ڪوئي ناهي.
نياز: مون کي ان لسٽ ۾ ڪهڙيءَ خوبيءَ سبب شامل ٿو ڪرين؟
قدير: تنهنجي چريائپ. تنهنجي مون سان اٽيچمينٽ. مان مشڪل سان ئي ڪنهن سان اٽيچ ٿيندو آهيان.
نياز: تنهنجي زندگيءَ ۾ Turning Points ڪهڙا آهن؟
قدير: عمر جي اٺين سال جي اها شام جڏهن مون کي پنهنجي پهرئين گهاءَ جو پتو پيو. اهو صبح جڏهن منهنجي والدين سامهون واري گهر ۾ رهندڙ ڇوڪريءَ جي پويان وڃڻ کان روڪيو. جڏهن مون پهريون دفعو ’راجا گِڌ‘ (بانو قدسيه جو ناول) پڙهيو ۽ جڏهن به ڪو سهڻو چهرو ڏسندو آهيان.
نياز: تنهنجي ڪيريئر جي ٽرننگ پوائنٽ؟
قدير: ڪيريئر جو هڪ اهم فيصلو جيڪو مان وري ڪڏهن دهرائڻ نه ٿو چاهيان.
قدير: چڱو هاڻي مان هلان ٿو. صبح جو سوير نوڪريءَ تي وڃڻو اٿم، تنهنجي پٽ کي پيار، ڀاڀيءَ کي سلام ۽ توکي ڀاڪر.
نياز: اڙي ترس، نه وڃ.
قدير: ڇو؟
نياز: انگريزيءَ ۾ ماسٽرس ڪڏهن ڪيئي؟
قدير: 1996ع ۾.
نياز: تو سازدا واري نوڪري ڪڏهن ۽ ڪهڙي عهدي تي ڪئي هئي؟
قدير: 2 ڊسمبر 1990ع، جڏهن مان 18 سالن جو هوس ته مون ميرپورخاص ۾ اسٽينو ٽائپسٽ جي نوڪريءَ سان عملي زندگيءَ جي شروعات ڪئي. مارچ 1993ع ۾ منهنجي ناري تعلقي جي ننڍڙي ڳوٺ چونڊڪي ۾ بدلي ٿي. ان بعد انگريزي ادب ۾ ايم اي ڪيم، بعد ۾ ڪيترائي چٽا ڀيٽيءَ جا امتحان ڏنم ۽ ڪاميابيون ماڻيم.
نياز: چڱو هاڻ اهو ٻڌاءِ ته شاعري ڪڏهن موڪليندين؟
قدير: شاعري سنڌي ادبي سنگت سکر سٽيءَ جي ويب سائيٽ تي پوسٽ ڪرڻ وارو آهيان، اتان کڻي وٺجان، توکي ويب سائيٽ جي ايڊريس ايس ايم ايس ڪندس.
نياز: ٺيڪ آ.
قدير: پوءِ مون کي اجازت؟
نياز: نه، ترس.
قدير: ڏاڍي ننڊ ٿي اچي.
نياز: توکي خبر آ، اڄ تو پاڻ سان ڇا ڪيو آهي؟
قدير: ڇا؟ مون پاڻ سان ڇا ڪري ڇڏيو، ٻڌاءِ؟
نياز: مان جيڪو تنهنجو پروفائيل لکندس، ان ۾ ڏسجان.
قدير: ڪو اشارو ڏيندين، ته ڇا ڪرڻ وارو آهين؟
نياز: اشارو اهو آهي ته يا ته مان اڄوڪي سموري چيٽ جيئن جو تيئن استعمال ڪندس يا وري جيڪو ڪجهه لکندس، ان جو بنياد اڄوڪي گفتگو هوندي.
قدير:... (گار)
نياز: مان... (گار) به نه مٽائيندس.
قدير: اڙي بابا، توبهه ڪيم.
نياز: ٿي سگهي ٿو، ان جي پڄاڻي توبهه تي ٿئي.
قدير: تون وڏو حرامي آهين.
نياز: ٿي سگهي ٿو، اهو ئي آخري جملو هجي.
قدير: تون ڪجهه به ڪري سگهين ٿو.
نياز: مان هي انٽرويو ايندڙ سارنگا لاءِ ٿو موڪليان.
( Qadeer Ansari has signed out)
No comments:
Post a Comment